Sau ngày thống nhất đất nước, trường Trung học Sa Đéc bắt đầu chuyển sang giai đoạn mới, giai đoạn xây dựng nhà trường xã hội chủ nghĩa.
Cả nước bắt tay xây dựng kinh tế, hàn gắn vết thương chiến tranh, song do chính sách cấm vận của Mỹ, thời kỳ nầy Nhà nước ta vẫn còn thực hiện theo cơ chế “kinh tế bao cấp”. Chế độ tem phiếu được áp dụng để phân phối nhu yếu phẩm cho mọi người. Hàng hóa khan hiếm, cuộc sống ngày càng khó khăn. Công việc đầu tiên của lãnh đạo trường là sớm ổn định tổ chức, ổn định nơi ăn chốn ở của giáo viên. 05 phòng học được ngăn đôi thành 10 phòng ở, nằm cạnh một bếp ăn tập thể.
Thực hiện chủ trương “tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm”, Ban lao động của trường tổ chức trồng cây lấy gỗ, lấy bóng mát, trồng bo bo, khoai lang, bắp, cây xuyên tâm liên… trên các khu đất trống, nạo vét các ao để trồng sen, nuôi cá trắm cỏ, cá mè, cá rô phi…để cải thiện đời sống giáo viên. Trường còn nuôi một con bê, bê lớn nhanh trông thấy nhưng chưa kịp xẻ thịt thì kể gian dẫn đi mất !
Mọi công văn giấy tờ, tài liệu của trường đều được in rô –nê- ô hoặc đánh máy 2 mặt và khi hết hạn sử dụng thì được xếp thành bao thư. Tập, giấy, bút của giáo viên đều do trường cung cấp hàng tháng.
Tổ tiếp phẩm của trường được thành lập có nhiệm vụ thường xuyên liên hệ với các cửa hàng để mua đường, sữa, kem bàn chải đánh răng, kim, chỉ, vải, thuốc lá, hộp quẹt cây, xà bông, lưỡi lam, võ ruột xe đạp… Hàng mua về được Ban đời sống phân chia lại theo định mức của mỗi người. Trong những dịp lễ, Tết, trường được duyệt mua một con heo sống để chia thịt. Ban đời sống phải huy động thêm người, tổ chức giết mổ heo, ra thịt và phân phối. Tiếng dao chặt thịt rộn ràng, tiếng cười đùa vui vẻ, bếp ăn tập thể nhộn nhịp khác thường. Mỗi phần thịt chia xong được dán tên từng người, theo đó người nhận được biết phần nào là của mình. Ban đời sống còn phân công một tổ trực. Mỗi sáng sớm tổ trực mua bánh mì, nhận đầu tôm từ Xí nghiệp bánh phồng tôm Sa Giang cung cấp.
Cuộc sống thường ngày của giáo viên cũng có nhiều thay đổi. Xăng được mua theo tiêu chuẩn nên việc đi lại bằng xe mô tô rất hạn chế, đa số đều đi xe đạp hoặc đi bộ. Do thuốc lá không đủ cung cấp nên các anh nghiện thuốc bắt đầu làm quen với loại thuốc lá tự chế được các anh gọi đùa là thuốc lá hiệu “Bốc Lăn Se”; thuốc lá Xuân Lộc pha trộn với thuốc rê được quấn và se tròn với giấy lịch mỏng hoặc giấy pelure để hút.
Các giáo viên ở trong khu tập thể cũng tổ chức nuôi heo, gà, vịt, ngỗng….Mỗi sáng sớm, tiếng gà gáy, tiếng vịt, ngỗng kêu vang từ sau dãy nhà, tiếng heo đòi ăn inh ỏi… báo hiệu một ngày mới bắt đầu. Có anh nuôi heo rất “mát tay”, heo mau lớn, khi xuất chuồng lại được giá cao. Có anh nuôi gà vịt rất hiệu quả, tăng thêm thu nhập cho gia đình. Ngược lại, có anh vừa mới mua đàn gà con về, qua một đêm, có con bị chuột rút ruột, có con bị cắn què chân, bị cụt mỏ…Có anh nuôi gà chỉ sau một vài tháng gà đã bị dịch cúm, đứng cú rủ, chết hàng loạt. Có anh nuôi heo con, chưa đầy một tuần lễ heo đã bỏ ăn, ngã bệnh…
Phác họa sơ lược đôi nét của nhà trường thời bao cấp, chúng ta nhớ lại thời kỳ khó khăn của đất nước nói chung và của nhà trường nói riêng. Chính sự khó khăn thiếu thốn đó đã hun đúc tinh thần vượt khó, vươn lên của thầy và trò, quyết tâm thi đua dạy tốt và học tốt. Tuy nhiên cũng phải thấy rằng, thời kỳ bao cấp đã kìm hãm sức lao động, tính sáng tạo của con người, kìm hãm sự phát triển của xã hội.
Có sống trong thời kỳ bao cấp, chúng tôi mới nhận thức được tính cấp thiết và tầm quan trọng của chính sách mở cửa, đổi mới của đất nước. Nhờ chính sách đổi mới, diện mạo của đất nước có nhiều thay đổi theo hướng phát triển của một nước công nghiệp hiện đại, đời sống vật chất và tinh thần của mọi người ngày càng tốt hơn, ngành giáo dục đã có nhiều ngôi trường khang trang sạch đẹp hơn.
Tìm về qúa khứ không phải để phê phán, mà để khẳng định những giá trị đã đạt được trong hiện tại và đặt niềm tin trọn vẹn ở tương lai./-
"Người thầy giáo không chỉ nhìn học sinh bằng ánh mắt mà còn bằng cả trái tim mình..."
NÉT MỚI TRÊN QUÊ HƯƠNG SA ĐÉC
CHẲNG NHỚ NỔI MỘT TÊN ĐƯỜNG
GIÁO DỤC SA ĐÉC LẮNG NGHE VÀ BƯỚC TỚI!
Trường Tiểu học Hoà Khánh, phường 2, thành phố Sa Đéc.
NHỮNG TRƯỜNG HỌC TRÊN ĐỊA BÀN XÃ TÂN KHÁNH ĐÔNG
Trường Nuôi dạy trẻ khuyết tật tỉnh Đồng Tháp
